Urime 28 Nëntorin!
[ sguraziu, ars poetica, 28 nëntor 2020 – ngjitur: tabllo pikturale e Josif Drobonikut ]
Data 28 Nëntor është e lidhur me dy ngjarje kyç të historisë kombëtare, Nëntori “historikisht” na lidh me kauzën e kombit, me Pavarësinë, me zanafillën e qëndresës së organizuar, me aspiratat e lirisë, që nga shek. XV.
Më 28 Nëntor 1443 heroi kombëtar Gjergj Kastrioti-Skënderbeu do ta çlironte Krujën nga pushtimi osman. Natyrisht flamuri me dykrenaren do valonte mbi kalanë, ngritja e flamujve është diç si akt simbolik i triumfit. Kruja ishte vetëm filli, pas Krujes për trimat kishte ngelur dhe shumçka për t’u bërë. Dhe Skënderbeu do ia dilte, do ta bënte “historinë”. Historia sikur ia pati dhuruar kombit të “vogël” ca dekada liri, energjinë për qëndresë e për sakrifica, sa për t’i “themeluar” e organizuar sadopak themelet e veta.
Dielli i lirisë së Shqipërisë do t’eklipsohej tutje nga thundërzeza e Perandorisë Osmane për 4-5 shekuj të tërë. Në njëfarë mënyre sikur mugëtira anadollake, hija e perandorisë mesjetare e “ndjek” shpirtin e kombit dhe sot e kësaj dite. Megjithatë shqiptarët ia dolën ta ruajnë identitetin e vet. Sidomos gjuha dhe unikaliteti i pacenuar i Shqipes sot janë krenaria e pakontestueshme e dëshmisë. 4-5 shekuj robëri e nëpërkëmbje kulturore NUK janë pak. Dhe vetë Skënderbeu mbase do mahnitej, atje diku rrugës së amshimit do ndalej dhe do ngrente dolli. Do ta festonte vetë mrekullinë, 4-5 shekuj robëri janë tmerrësisht gjaaaaaaatë.
Gjithsesi, pothuaj 500 vjet më vonë (469 vite pas “Nëntorit të Parë”), më 28 Nëntor 1912 në Vlorë u shpall Pavarësia e Shqipërisë, nga i madhi Ismail Qemajli. Kuptohet, ngritja e flamurit rishtas do ishte ai “akti” triumfal dhe simbolik. Flamujt e kombeve ashtu-kështu janë identiteti i tyre, jo vetëm si simbol “politik” por dhe më thellësisht për qenien e kombit flamuri është supozuar t’jetë ai relikti psikologjik i identitetit. Eventi historik i shpalljes së Pavarësisë shqiptare më 1912 quhet dhe si “Nëntori i Dytë”!
